VN011 Marian Roberts, Cookes Explosives, Penrhyndeudraeth

Gweithiodd Marian yn gyntaf fel nyrs blant ar ôl gadael yr ysgol, ac yna dychwelodd i Benrhyndeudraeth. Gofynnodd ei thad, a oedd eisoes yn gweithio yn y ffatri bowdwr, i'r rheolwr a oedd swydd i'w ferch. Bu'n gweithio yn y ffreutur, yn gweini a glanhau am bedair blynedd, ac mae'n cofio'n dda y ffrwydriad mawr yn 1957: “On i wrth y crwc, a dyma 'na glec, a dyma'r crwc, a'r gadair 'ma, yn llithran ar hyd y cantîn fel 'na, a dim dropyn o ddŵr yn disgyn ohoni. A dyma ni i gyd yn rhedeg am y ffenestr, a Mrs Williams yn gweiddi, 'Peidiwch â mynd i'r ffenestr, mae peryg gwydrau.' Cafodd pedwar eu lladd y diwrnod hwnnw, yn y cwt 'na. Roedd o'n lle peryglus, ond doeddech chi ddim yn meddwl am hynny pan oeddech chi yno.” Mae hefyd yn cofio'r adeg roedden nhw'n ffilmio 'Inn of the Sixth Happiness' a llithrodd hi a ffrind allan o'r gwaith i gael llofnod Ingrid Bergman! Priododd hi ddyn a oedd yn gweithio yno hefyd a gadawodd hi i gael ei phlentyn cyntaf, yn 1959. Ddychwelodd hi ddim i'r ffatri ond dywedodd hi mai ei hamser yn Cookes oedd yr hapusaf yn ei bywyd gwaith.