VN012 Myfi Powell Jones, Ffatri Staes, Caernarfon

Gweithiodd Myfi yn y Ffatri Staes am bum mlynedd, a mwynhau yn fawr iawn. Roedd ei mam eisiau iddi fynd i'r coleg ond roedd yn well gan Myfi fynd i weithio, felly wnaeth hi ddim dweud wrth ei mam ei bod hi'n mynd i'r ffatri i ofyn am waith. Cychwynnodd yn y ffatri yn gwneud 'ends', sef gorffen y corsedau. Roedd hi a'i ffrind wedi dechrau'r un amser ond cawson nhw eu gwahanu gan y rheolwyr am siarad gormod. Aeth Myfi i'r ystafell bwytho ac roedd hi wrth ei bodd yno, ac yn gallu gwneud y gwaith yn gyflym iawn. Roedd hi'n teimlo'n bwysig achos roedd hi'n gweithio ac yn ennill punt ac un deg chwe swllt yr wythnos a dyna sut enillodd hi gymeradwyaeth ei mam, meddai, achos roedd hi’n gallu helpu i dalu'r rhent. Roedd cant pedwar deg pedwar yn gweithio yno yn 1956, meddai Myfi, ond aeth i lawr o dan bum deg wedyn. Roedd hi'n ffodus i gadw ei swydd gan fod llai o bobl yn gwisgo staes erbyn hynny. Newidiodd y ffatri i wneud 'bra-slips'. Aeth hi yno yn 1955 ac roedd hi yno tan iddi briodi yn 1960. Gadawodd hi'r ffatri i gael plentyn ac aeth hi ddim yn ôl, er ei bod wedi gwneud gwaith gwnïo arall, e.e., yn ffatri Laura Ashley, Caernarfon, ar ddiwedd y 1970au /y 1980au cynnar.

VN022 Megan Owen, Compactau James Kaylor, Caernarfon

Roedd Megan yn y ffatri gompactau am ugain mlynedd, gan ddechrau yno yn 15 oed. Doedd hi ddim wedi gadael yr ysgol yn swyddogol ond roedd ffrind ganddi, roedd wedi pasio’r ysgoloriaeth ac yn cael mynd i ysgol ramadeg, ond doedd hi ddim eisiau mynd, a dywedodd honno wrth Megan ei bod hi'n mynd i drio am swydd yn y ffatri compactau. Aeth y ddwy ohonynt i lawr i ofyn am swydd a llwyddon nhw, a chafodd Megan 'row' gan ei mam wedyn. Ar ei diwrnod cyntaf, roedden nhw wedi mynd yno "fel plant bach, socs bach gwyn a' ponytails', fath yn union â plant ysgol, ac yn giglan gwirion a ddim y gwbod be' i ddisgwyl." Roedden nhw'n rhoi’r rhai ifanc mewn ystafell efo'i gilydd lle roedden nhw'n rhoi’r pethau bach crwn yng nghanol y compactau i ddal y powdwr, a rhoi'r 'satin' o’i gwmpas o. Wedyn, roedd Megan yn dysgu gwaith arall, gweithio yn yr adran brintio am y rhan fwyaf o'r amser, yn rhoi'r patrwm ar y compactau mewn paent. Gadawodd hi am 12 mlynedd i fagu'i merch, ac yna dychwelyd tan i'r ffatri gau, tua 1984.